(PS) Provinciale Staten

Tijdens de Provinciale Statenvergadering van 1 november 2024 hebben de Staten via Motie 32481 gevraagd om meer maatwerk in de startersleningen, zodat het uitgangspunt van 20% woningaanbod voor starters in alle Limburgse gemeenten haalbaar blijft. Met deze Motie is geborgd dat alle gemeenten in de Provincie Limburg zoveel mogelijk starters kunnen helpen en 20% woningaanbod voor starters beschikbaar is. Zo zijn er in het afgelopen jaar door diverse gemeenten ontheffing gevraagd ten aanzien van de maximale koopsom van € 280.000,- zoals beschreven in de Verordening Startersleningen Provincie Limburg. Voor 2026 wordt voorgesteld de ‘Verordening Startersleningen’ aan te passen: de maximale koopsom wordt gelijk getrokken met de provinciale betaalbaarheidsgrens, het maximale leenbedrag is niet meer 20% van de maximale aankoopsom en de provinciale bijdrage wordt verlaagd van 75% naar 50%. Door deze wijzigingen wordt het aanbod voor starters vergroot, blijft de regeling financieel verantwoord en kan het revolverend fonds blijven functioneren. Het huidige toegekende krediet is naar verwachting voor 2026 toereikend, mede door eerdere ophogingen van het toegekende provinciale krediet aan Stimuleringsfonds volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVn).
Dit wordt behandeld in de Statencommissie LEO van 24-10-2025. De commissie zal besluiten om het voorstel als hamerstuk of bespreekstuk door te leiden naar PS van 31 oktober 2025.

Voorgesteld besluit
Provinciale Staten wordt gevraagd:

1. in te stemmen met het bijgevoegde wijzigingsbesluit ‘Verordening Startersleningen Provincie Limburg’ en publicatie in het Provinciaal Blad;
2. uitvoering geven aan ‘Motie 3148: Franssen c.s. inzake maatwerk starterslening’.

Het programma Limburg Centraal richt zich op de realisatie van circa 30–35.000 woningen tot 2040 en verstedelijking rond de zes IC‑stations (Venlo, Weert, Roermond, Sittard‑Geleen, Heerlen en Maastricht). Momenteel zijn de gemeenten afhankelijk van Rijksregelingen die vooral inzetten op het stimuleren van losse projecten en weinig ruimte bieden voor integrale gebiedsontwikkeling. Hierdoor dreigen belangrijke investeringen in leefbaarheid, mobiliteit en duurzaamheid buiten beeld te raken. Een flexibel verstedelijkingsbudget is daarom essentieel om de verstedelijkingsopgave samenhangend en toekomstgericht aan te pakken.
Zonder provinciale inzet dreigen versnippering van projecten, uitblijven van de gewenste kwaliteit, vertraging van projecten en het mislopen van rijksmiddelen. Rijk en regio verkennen momenteel de mogelijkheden voor een integraal budget; de eerste uitkomsten worden in november 2025 besproken in het BO MIRT. Door als Provincie initiatief te nemen en een programmareserve in te stellen, positioneert Limburg zich als een serieuze en betrouwbare partner in de verstedelijkingsopgave. Dit versterkt de strategische positie van de provincie in het overleg met het Rijk en vergroot de invloed bij het maken van nieuwe afspraken. Daarnaast werkt de te reserveren € 50 miljoen als strategische aanjager voor gezamenlijke investeringen, doordat deze inzet als hefboom fungeert om aanvullende middelen en cofinanciering van het Rijk, gemeenten, corporaties en marktpartijen te mobiliseren.
Dit wordt behandeld in de Statencommissie LEO van 10-10-2025. De commissie zal besluiten om het voorstel als hamerstuk of bespreekstuk door te leiden naar PS van 31 oktober 2025.

Voorgesteld besluit
Provinciale Staten wordt gevraagd:

1. in te stemmen met het vormen van een programmareserve van € 50.000.000, ten laste van het begrotingsresultaat 2025, ten behoeve van de verstedelijkingsopgave Limburg Centraal, op te nemen met ingang van begrotingsjaar 2026 onder de benaming “Verstedelijkingsbudget Limburg Centraal”;
2. te bepalen dat onttrekkingen uit de programmareserve plaatsvinden na PS‑vaststelling van het Uitvoerings- en bestedingskader Verstedelijking (met een uitwerking van onder meer criteria, governance, verantwoording);
3. Gedeputeerde Staten opdracht te geven om het Uitvoerings- en bestedingskader Verstedelijking voor het zomerreces 2026 aan te bieden ter behandeling aan PS;
4. de 7e begrotingswijziging 2025 vast te stellen.

Behandelvoorstel:
Provinciale Staten wordt gevraagd om de agenda voor de Statenvergadering van 7-11-2025 ongewijzigd vast te stellen.

Iedere externe heeft het recht om in te spreken over een geagendeerd onderwerp dat te maken heeft met provinciaal beleid. Een persoon die wil inspreken meldt dit uiterlijk 24 uur voor aanvang van de Statenvergadering bij de Griffie. Voor meer informatie, zie de bijgevoegde spelregels.

Behandelvoorstel:
Provinciale Staten wordt gevraagd de notulen van de Statenvergadering van ... ongewijzigd vast te stellen.

Behandelvoorstel:
Provinciale Staten wordt voorgesteld de voorraadagenda ongewijzigd vast te stellen.

Het vaststellen van geluidproductieplafonds voor provinciale wegen is een nieuwe taak onder de Omgevingswet, waarmee de provincie, als wegbeheerder, de ontwikkeling van de geluidbelasting door de toename van het verkeer moet gaan bewaken. De delegatie kan plaatsvinden zonder dat dit ten koste van de kaderstellende rol en betrokkenheid van PS gaat. Tevens zorgt het voor een snellere invoering van de geluidproductieplafonds vanwege de kortere besluitvormingsprocedures, alsmede voor een efficiëntere en doelmatigere uitvoering van de geluidplafonds langs de provinciale wegen.

Dit is behandeld in de Statencommissie LEO van 26-09-2025. De commissie heeft besloten om het voorstel als hamerstuk door te leiden naar PS van 31 oktober 2025.

Voorgesteld besluit
Provinciale Staten wordt gevraagd:

1. het delegatiebesluit geluidproductieplafonds provinciale wege Limburg vast te stellen;
2. voornoemd delegatiebesluit te publiceren.

Op 1 april 2026 moeten alle omgevingsdiensten in Nederland robuust zijn. Eind 2023 was al bekend dat de RUD LN niet voldoet aan de wettelijke robuustheidscriteria waaraan alle omgevingsdiensten moeten voldoen, alleen al omdat de RUD LN een netwerkorganisatie en geen fysieke omgevingsdienst is. De RUD LN moet transformeren naar een fysieke, robuuste omgevingsdienst. Om dat doel te bereiken, is een concept-bedrijfsplan opgesteld en moet de huidige gemeenschappelijke regeling worden gewijzigd. Om de huidige gemeenschappelijke regeling te wijzigen, is een ontwerpwijziging gemeenschappelijke regeling opgesteld.
Met dit Statenvoorstel worden uw Staten in kennis gesteld van het concept-bedrijfsplan en de ontwerpwijziging van de gemeenschappelijke regeling. Het college stelt uw Staten voor om de bijgevoegde zienswijze in te dienen over het concept-bedrijfsplan en de ontwerpwijziging van de gemeenschappelijke regeling (in het bijzonder wat betreft artikel 3 van de gewijzigde gemeenschappelijke regeling).
Dit wordt behandeld in de Statencommissie LEO van 09-10-2025. De commissie zal besluiten om het voorstel als hamerstuk door te leiden naar PS van 31 oktober 2025.

Voorgesteld besluit
Provinciale Staten wordt gevraagd:

1. kennis te nemen van het concept-bedrijfsplan en de ontwerpwijziging van de gemeenschappelijke regeling;
2. te besluiten de bijgevoegde zienswijze in te dienen ten aanzien van concept-bedrijfsplan en de ontwerpwijziging van de gemeenschappelijke regeling (in het bijzonder wat betreft artikel 3 van de gewijzigde gemeenschappelijke regeling).

De versterking van de regionale economie is een kerntaak van de Provincie Limburg. Voor het behoud van een vitale economie is een gezonde arbeidsmarkt met voldoende arbeidskrachten essentieel. Het meerjarige actieprogramma Talent Charter 2035 richt zich op het aanpakken van diverse structurele uitdagingen op de Limburgse arbeidsmarkt.

Gedeputeerde Staten hebben op 8 april 2025 het Actieplan Talent Charter vastgesteld, en hebben via de Voorjaarsnota 2025 verzocht € 3,6 miljoen uit de Programmareserve Arbeidsmarkt en Onderwijs beschikbaar te stellen voor de uitvoering van dit plan. Provinciale Staten zijn over het Talent Charter geïnformeerd middels een informerend stuk (ID 124230, GS DOC-00768828). Tijdens de vergadering van Provinciale Staten van vrijdag 27 juni heeft u verzocht het Actieplan Talent Charter als Statenvoorstel ter besluitvorming voor te leggen aan Provinciale Staten (Amendement 196 Berghorst c.s. inzake Talent Charter).

Dit Statenvoorstel is behandeld in de Statencommissie ESA van 02-10-2025. De commissie heeft besloten om het voorstel als bespreekstuk door te leiden naar PS van 31 oktober 2025.
Voorgesteld besluit

Aan Provinciale Staten wordt gevraagd:
1. Instemmen met het Actieprogramma Talent Charter 2035.

Het Commissariaat voor de Media heeft Provinciale Staten een verzoek gedaan tot advisering in de aanwijzing tot regionale publieke omroep. Het Commissariaat heeft, na openstelling van de aanwijzingsprocedure voor de periode van vijf jaar na 31 december 2025, een aanvraag ontvangen van Stichting Omroep Limburg (L1). Provinciale Staten wordt gevraagd advies uit te brengen gebaseerd op de wettelijke toetsingscriteria, zoals opgenomen in Artikel 2.61, tweede lid, Mediawet 2008. Met de advisering aan het Commissariaat voor de Media geeft de provincie Limburg uitvoering aan haar wettelijke taak op grond van de Mediawet 2008.
Dit is behandeld in de Statencommissie ESA van 03-10-2025. De commissie heeft besloten om het voorstel als bespreekstuk door te leiden naar PS van 31 oktober 2025.

Aan Provinciale Staten wordt gevraagd:
Gezien het voorstel van Gedeputeerde Staten van Limburg van 16 september 2025 besluiten:
dat Stichting Omroep Limburg middels de ingediende aanvraag ter hernieuwde aanwijzing regionale publieke omroep voldoet aan de toegangscriteria, zoals opgenomen in Artikel 2.61, tweede lid, Mediawet 2008.

De PEM beoogt de maatschappelijke beweging rondom de energietransitie te ondersteunen en te verbreden, met als uitgangspunt: “Lokale hernieuwbare energie, betaalbaar voor iedereen.” Dit vraagt om een nieuw perspectief, waarbij het leveren van betaalbare, hernieuwbare energie centraal staat en opbrengsten terugvloeien naar Limburgse inwoners. De PEM ondersteunt en begeleidt lokale initiatieven tot volwaardige, operationele energiegemeenschappen. Deze initiatieven realiseren niet alleen de omslag naar hernieuwbare energie, maar zorgen ook voor een verschuiving in sociaaleconomische verhoudingen: burgers worden prosumenten—zowel producenten als afnemers van hun eigen duurzame energie—en delen gezamenlijk in de voordelen van het collectief.
De PEM vult bestaande regelingen en subsidies voor de verduurzaming van de woning aan, nadat alle verduurzamingsmaatregelen uitgevoerd zijn, de energierekening voor deze doelgroep structureel met 30–40 procent t.o.v. de actuele energieprijs kan worden verlaagd.
Dit is behandeld in de Statencommissie LEO van 09-10-2025. De commissie heeft besloten om het voorstel als bespreekstuk door te leiden naar PS van 31 oktober 2025.

Voorgesteld besluit
Provinciale Staten wordt gevraagd:

1. in te stemmen met voorliggend kader voor de inrichting van de Provinciale Energiediensten Maatschappij; 
2. in te stemmen het afroepen van € 8,3 mln. uit programmareserve Energie, waarvan € 4,8 mln, bestemd is pijler 1 ‘Lokale energieautonomie vergroten’ en € 3,5 mln. voor pijler 2 ‘Energiearmoede bestrijding’ en dit te verwerken in de Voorjaarsnota 2026 en de inzet van deze middelen t/m 2030 te borgen.